مجسمه‌هایی که با بیست دهان سخن می‌گویند

به گزارش گروه فرهنگ و جامعه خبرگزاری علم و فناوری آنا، روح الله شمسی‌زاده در مورد آثارش می‌گوید: این مجموعه آثار درقالب مجسمه، چیدمان و طراحی در بازۀ زمانی ده ساله خلق شده‌اند.

با توجه به اینکه به یک موضوع از زوایایِ دید مختلف نگاه کرده‌ام؛ ممکن است برای مخاطب این سؤال مطرح شود که آیا خالق آثار این مجموعه یک نفر است؟ اولین پاسخ مناسب را عنوان نمایشگاه می‌دهد؛ که از دنی دیدرو مولف دایره المعارف فرانسوی قرن نوزدهم وام گرفته‌ام.

وی می‌افزاید: یکی از محور‌های اصلی کار من، پژوهش و مطالعه بر گفتمان مجسمه و مجسمه‌سازی است؛ گفتمانی که به‌طور مشخص در جستجوهایِ این دورۀ ده‌ساله می‌توان مشاهده کرد. پیشینۀ این نگاه در نخستین نمایشگاه انفرادی‌ام که در سال ۱۳۸۴ در گالری «طراحان آزاد» برپا شد، نیز می‌توان دنبال کرد؛ در آن نمایشگاه بر واریاسیون‌های فرمیِ بدن پرستو تمرکز داشتم.

شمسی زاده ادامه داد: نمایشگاه «۶۴ شش ضلعی» مجموعۀ دیگری از آثارم بود؛ که در سال ۱۳۹۳ در گالریِ «نگاه» به نمایش درآمد. این مجموعه، حاصل پژوهشِ تأثیر فرایند ساخت و متریال مورد استفاده بر شکل‌گیری فرم و کشف روابط هندسیِ آثارم متمرکز بود. در سال ۱۳٩٥ نیز آثارم در «شهرک بین‌المللی هنرها»‌ی پاریس (Cité internationale des arts) با همین دغدغه و رویکرد به نمایش درآمد.

نفیسه ضرغامی پژوهشگر هنر در یادداشتی بر آثار ارائه‌ شده در این نمایشگاه می‌نویسد: دَنی دیدِرو با نگرشِ دایرۀ‌المعارفی بر این باور است: «تکامل و جریان احساس در روح، برخلاف گفتار، متوالی نیست. اگر روح می‌توانست بر بیست دهان فرمان راند، هر دهان کلام خود را جاری می‌کرد و همۀ مفاهیم درآن‌واحد بیان می‌شدند». این مجموعه با بیست دهان از تجاربِ ده‌ساله سخن می‌گوید؛ تجربه‌هایی که هر یک همچون پرسه‌زنْ، بر انباشتِ الواح و در هزارتویِ «مَن‌ها»‌ «مَن» بازیگری می‌کند؛ بسانِ روباه یا خارپشتِ روایتِ آریستوفان.

پرسه‌زنْ در توبه‌توها، تجربۀ خصوصی خود را می‌سازد و ردِّپا‌های روایت‌هایِ پیشین˚ درگذر از زِبَر و زیرین‌های سیّالِ موضوع‌ها، بافت‌ها و موادِ مختلف را نگه می‌دارد. او بستر‌های متنوع «نقاشی، طراحی و مجسمه» را تقسیم‌بندی و مسّاحی می‌کند. در گسترۀ این تنوع، گونه‌هایی شکل می‌گیرند که جامع نمونه‌های مشابه و مانع نمونه‌های متفاوت‌اند و مضمون‌هایشان، در قامتِ «منِ خلّاق» در اشکال و عناوین مختلف باز تکرار می‌شوند. پرسه‌زنْ از بدن دادن به افکار و چندسویگیِ پیچِش در‌زمانیِ هر مجموعه نقل و روایتی عرضه می‌کند. آنها شانه‌به‌شانۀ هم قدم می‌زنند؛ تنه‌هایشان به یکدیگر می‌ساید که گویی با وجود «تفاوت‌ها»، «نزدیک‌ترین» کسان به هم‌اند.

هر اثری از هر مجموعه، فراتر از تجارب گوناگون با «تکرار و تفاوت»‌ها خود را از دالانِ ده‌ساله عبور داده تا بتواند با زبان‌های مختلف، سخن‌وری کند. پرسه‌زنْ‌ می‌گوید که چگونه هر دوره بر عمق دورۀ پیشین نوری پنهان می‌افکند و با کنارزدن نظام‌های از پیش‌معین، به تفکر شخصی روی می‌آورد و به «منِ خلاّق» نزدیک می‌شود. مجموعۀ «با بیست دهان سخن‌گفتن» از این طریق لایه‌هایِ همگون و ناهمگونِ روایت‌های کلی و انضمامی را تجزیه، اما پاک نمی‌کند. آنها که لایه‌برلایه بر الواح ضمیر سکنی گزیدند تا تاریخ از سرگذارندۀ این دوره را روایت کنند؛ بر بیست دهان فرمان راندند و هر دهان روایتی از «یک مَنِ» مَن نقل کرد.

روح‌الله شمسی‌زاده (متولد ۱۳۵۷) مجسمه‌ساز و پژوهشگرِ معاصر ایرانی است. او دانش‌آموخته کارشناسی مجسمه‌سازی از دانشگاه هنر، کارشناسی ارشد نقاشی و دکترای پژوهش هنر از دانشگاه تهران است. شمسی‌زاده تاکنون سابقۀ داوری در بسیاری از جشنواره‌ها و سمپوزیوم‌های مجسمه‌سازی را داشته و همچنین از اعضای هیئت‌مدیره انجمن هنرمندان مجسمه‌ساز و مدرس رشته‌ی مجسمه‌سازی در دانشگاه هنر بوده است. آثارِ او در نمایشگاه‌های انفرادی و گروهی متعددی در معرض دید مخاطبان قرار گرفته است.
 
نمایشگاه «با بیست دهان سخن گفتن» از ۱۳ تا ۲۷ بهمن  ماه  در گالری آریا، خیابان ولیعصر، بالاتر از سه راه عباس آباد، کوی زرین، پلاک ۱۰ برگزار می‌شود.